W środę 8 stycznia 2014 roku, w Klubie Myśliwskim Hubertus odbyło się spotkanie tematyczne zatytułowane "Łowiectwo w filatelistyce". Gościem specjalnym spotkania i referującym był kol. Krzysztof Barg.
Poniżej prezentujemy obszerne fragmenty referatu kol. Krzysztofa Barga.
Wprowadzenie
Łowiectwo towarzyszyło i nadal towarzyszy różnym przejawom działalności człowieka. Towarzyszy człowiekowi praktycznie od pradziejów aż po dzień dzisiejszy. Rolę łowiectwa w życiu człowieka można rozpatrywać w szerokim i wąskim znaczeniu. W szerokim znaczeniu, ukazując wpływ łowiectwa na różnorodne dziedziny i aspekty życia społecznego a zwłaszcza na kulturę ogólnonarodową, natomiast w wąskim znaczeniu - ukazując jego wpływ na życie pojedynczego człowieka (zwłaszcza konkretnego myśliwego czy sympatyka łowiectwa). Łowiectwo, a ściślej jego problematyka, w tym opisy i obrazy scen myśliwskich a także przyroda, zwierzęta i ptaki przedstawiane są nie tylko w literaturze, malarstwie, rzeźbie, grafice, architekturze, muzyce, fotografii artystycznej czy w filmie ale także, o czym niestety dość często zapominamy i w filatelistyce, która to w przedstawianych przez siebie motywach sięga równie chętnie do tematyki łowieckiej. Łowiectwo jest zatem źródłem inspiracji różnych, skądinąd bardzo ciekawych i interesujących, aktywności człowieka i przejawów jego działalności. Łowiectwo stanowiło i stanowi bardzo istotną inspirację twórczą nie tylko dla pisarzy, poetów, malarzy, rzeźbiarzy, grafików, muzyków, fotografów, medalierów itp., ale również jest bardzo często źródłem inspiracji i dla każdego nas - szeregowych myśliwych.
Wielu z nas oddając się bowiem pasji łowiectwa oraz bytując na łonie natury i będąc pod wpływem jej piękna zaczyna opisywać, rysować, malować bądź fotografować przyrodę, krajobrazy, sceny myśliwskie, zwierzęta i ptaki. Inni zaś pod wpływem łowiectwa zaczynają kolekcjonować książki, obrazy, albumy i fotografie o tematyce myśliwskiej, a jeszcze inni kolekcjonują myśliwską broń palną, kordelasy i noże myśliwskie, medale i monety oraz inne przedmioty i pamiątki poświęcone tej problematyce. Wśród grona tych ostatnich „zbieraczy”, czy jak kto woli kolekcjonerów jest wielu myśliwych - filatelistów, którzy kolekcjonują znaczki pocztowe, koperty z pierwszego dnia obiegu (FDC), całostki pocztowe i stemple okolicznościowe poświęcone szeroko rozumianej tematyce łowiectwa. 
1. Filatelistyka, co to za hobby?
Filatelistyka – to rodzaj hobby polegający na kolekcjonowaniu wszelkiego rodzaju walorów pocztowych, głównie znaczków pocztowych, datowników okolicznościowych, całostek, całości pocztowych i kopert FDC. Nazwa filatelistyka powstała w 1864 r. i pochodzi z dwóch greckich wyrazów – philein i ateleia, których połączenie w dosłownym znaczeniu oznacza zamiłowanie do zbierania znaczków pocztowych Autorem tego zestawienia był francuski kolekcjoner Georges Herpin.
2. Interpretacja pojęcia „ znaczek pocztowy”.
Znaczek pocztowy – to znak pocztowy, służący jako środek uiszczenia opłaty za usługi pocztowe. Przeważnie jest w postaci małego papierowego prostokąta przyklejanego do koperty. Wykonywany jest różnymi technikami drukarskimi (typografia, litografia , offset, staloryt , rotograwiura) i na różnych rodzajach papieru (często ze znakami wodnymi) na podstawie projektu grafika. Znaczki mogą przybierać różne kształty, nie tylko prostokąta (w tym kwadratu). Spotyka się znaczki owalne, trójkątne i pięciokątne.
3. Historia znaczka pocztowego.
Pierwszy znaczek pocztowy został wprowadzony do obiegu 6 maja 1840 roku w Anglii . Miał nominał 1 pensa i był koloru czarnego. Z tych dwóch powodów otrzymał nazwę Penny Black (czarna jednopensówka). Wzorem dla pierwszego znaczka stał się medal z portretem młodej królowej Wiktorii, wybity w 1837 roku. Twórcą medalu był William Wyon, natomiast na potrzeby rytowników skopiował go grafik Henry Courbould. Już Penny Black miał zabezpieczenie przed fałszerstwem. Do produkcji tego znaczka użyto papieru ze znakiem wodnym. Pierwszy polski znaczek pojawił się 1 stycznia 1860 r. w Królestwie Polskim (opłata za list o wadze 1 łuta wynosiła 10 kopiejek).
4. Rozwój filatelistyki tematycznej.
Przed rokiem 1939 wizerunki zwierząt na znaczkach były rzadko spotykane. Niewielka liczba znaczków, a zwłaszcza tych z wizerunkami zwierząt, nie pozwalała na tworzenie kolekcji tematycznych. Po 1950 r. nastąpił rozwój filatelistyki tematycznej. Powstała wówczas Międzynarodowa Organizacja Filatelistów Tematyków FIPCO (Federation Internationale de Philatelie Constructive), której celem było upowszechnianie kolekcjonowania znaczków pocztowych według przedstawionych na nich motywów, na przykład kultura, przyroda, sport, fauna, flora, zwierzęta, ptaki, etc.
Międzynarodowa Organizacja Filatelistyczna FIP (Federation Internationale de Philatelie) na kongresie w Rzymie w 1985 r. określiła regulamin, ustalając m.in., iż : „Zbiór tematyczny rozwija ustalony temat na podstawie planu i przy najlepszej znajomości tematu przez odpowiedni dobór materiału filatelistycznego” (Encyklopedia filatelistyki 1993).
5. Pierwsze znaczki poświęcone zwierzętom (ptakom) w świecie i Polsce…
Pierwsze znaczki z ptakami pojawiły się już w połowie XIX wieku. W 1875 r. w Japonii ukazały się znaczki z stylizowanymi wizerunkami gęsi zbożowej (anserfabalis) i gołębiarza (accipiter gentili). W Polsce pierwszy znaczek ze stylizowanym wizerunkiem bielika został wydany już w roku 1919 z okazji pierwszej sesji Sejmu Ustawodawczego. Pierwsze znaczki poświęcone zwierzętom polskim pojawiły się pod koniec 1954 r.
W dniu 22 grudnia 1954 r. ukazała się przepiękna seria czterech znaczków nr 705 - 708 zatytułowana „Zwierzęta pod ochroną” projektu Czesława Borowczyka. (Przeważająca większość projektowanych przez niego znaczków skłania się ku tematom związanym z przyrodą !). Serię „ Zwierzęta pod ochroną” stanowią cztery znaczki : żubrzyca z cielęciem, łoś, kozica i bóbr, wydane w wersji ząbkowanej i ciętej.
Kolejne emisje znaczków poświęcone były następującej problematyce:
- Ptaki chronione (1960),
- Ptaki wodne (1964),
- Zwierzęta leśne (1965),
- Ptaki leśne (1966),
- Łowiectwo w malarstwie (1968),
- Ptaki łowne (1970),
- Zwierzyna łowna (1973),
- Sokoły (1974),
- Parki narodowe (1976),
- Ginące zwierzęta (1977),
- Restytucja Żubra (1981),
- Łowiectwo (1981),
- Ochrona środowiska (1983),
- Dzikie zwierzęta chronione - wilki - (1985),
- Dzikie kaczki (1985),
- Ptactwo i zwierzyna łowna (1986),
- Psy myśliwskie (1989),
- Sowy (1990),
- Żubr (1996),
- Polsko – ukraińska współpraca przygraniczna w dziedzinie ochrony środowiska (1999) – wydanie wspólne z pocztą Ukrainy,
- Dzikie zwierzęta i rośliny - gatunki zagrożone wyginięciem (2001),
- Ssaki i ich młode (2002).
6. Tematyka łowiectwa w zagranicznych znaczkach pocztowych.
Podsumowanie…
W dobie codziennego zabiegania i dominacji korespondencji elektronicznej w postaci maili i SMS-sów niestety już coraz mniejszą wagę i znaczenie przypisujemy filatelistyce , a tym samym coraz rzadziej obcujemy z tak wspaniałymi „mini dziełami sztuki artystycznej” jakimi są niewątpliwie znaczki pocztowe, w tym znaczki poświęcone szeroko rozumianej tematyce łowiectwa. Można także stwierdzić, że filatelistyka jako hobby przestaje być modne i powszechne. 
A przecież znaczki mają swój urok, poszerzają i systematyzują naszą wiedzę, kształtują postawy i zainteresowania w ramach różnych dyscyplin naukowych, uczą skrupulatności, dokładności, porządku i dyscypliny. Znaczki poza funkcją urzędowej opłaty posiadają przecież istotny walor edukacyjny, kulturowy, historyczny oraz estetyczny. Te walory posiadają niewątpliwie polskie i światowe znaczki poświęcone łowiectwu i ochronie ginących zwierząt.
Znaczki pozwalają lepiej poznać nie tylko historię, istotę i rolę łowiectwa we współczesnym świecie ale przede wszystkim wzbogacają wiedzę przyrodniczą, a w szczególności znajomość gatunków zwierząt dziko żyjących, nie tylko łownych, ale również będących pod ochroną gatunkową. Jest to niezbędny warunek do zajmowania się łowiectwem, krzewienia jego idei i tradycji oraz etycznego uprawiania myślistwa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz